ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانش بنیان (مصوب 1401/۰۲/11 مجلس شورای اسلامی) به شرح زیر می باشد.
ماده ۱۶ – در راستای توسعه صنایع دانش بنیان مرتبط با انرژی های تجدیدپذیر و توسعه بازار برای این صنایع و تولید برق پاك در محل مصرف، صنایع با قدرت مصرف بیشتر از یك مگاوات موظفند معادل یك درصد (۱ %) از برق مورد نیاز سالانه خود را از طریق احداث نیروگاه های تجدیدپذیر تأمین نمایند و این میزان در پایان سال پنجم حداقل به پنج درصد (۵ %) برسد. در غیر این صورت وزارت نیرو موظف است درصد ذكر شده از برق مصرفی این صنایع را با تعرفه برق تجدیدپذیر محاسبه نموده و از صنایع أخذ نماید. مبالغ فوق ضمن تفكیك از قبوض برق، به میزان پنجاه درصد (۵۰ %) با رعایت اصل پنجاه و سوم (۵۳) قانون اساسی مستقیماً صرف خرید تضمینی برق تجدیدپذیر می گردد، به میزان بیست و پنج درصد (۲۵ %) پس از واریز به حساب خزانه داری كل كشور به حساب معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور واریز می گردد تا صرف حمایت از آزمایشگاه ها، شركت های دانش بنیان و شتاب دهنده ها و سایر موارد مرتبط با توسعه برق گردد و مابقی از طریق خزانه داری كل كشور و بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران صرف پرداخت تسهیلات كم بهره به بخش خصوصی جهت احداث نیروگاه های تجدیدپذیر كوچك مقیاس می شود. صنایعی كه ملزم به خرید برق در بها بازار (بورس) انرژی هستند، می توانند درصد فوق را از برق تجدیدپذیر عرضه شده در بها بازار (بورس) انرژی خریداری نمایند. آیین نامه اجرائی این ماده حداكثر ظرف سه ماه پس از ابلاغ این قانون، توسط معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور با همكاری وزارتخانه های نیرو و صنعت، معدن و تجارت تهیه می شود و به تصویب هیأت وزیران می رسد.
ماده 1: در اين آيين نامه، اصطلاحات زير در معاني مشروح مربوط به كار مي روند.
- قانون: قانون جهش توليد دانش بنيان – مصوب 1401
- ساتبا: سازمان انرژي هاي تجديدپذير و بهره وري انرژي برق.
- توانير: شركت مادرتخصصي مديريت توليد، انتقال و توزيع نيروي برق ايران.
- تعرفه تجديدپذير: متوسط نرخ خريد برق از نيروگاه هاي تجديدپذير توسط ساتبا در هر ماه.
- كارگروه: كارگروه توسعه دانش بنيان صنايع انرژي هاي تجديدپذير موضوع ماده (7) اين آيين نامه.
- واحدهاي صنعتي مشمول: واحدهاي صنعتي با قدرت مصرفي بيشتر از يك (1) مگاوات مشمول ماده (16) قانون.
- درصد مشمول: درصدي از مصرف برق واحد صنعتي كه طبق قانون از طريق احداث نيروگاه تجديدپذير تأمين مي گردد. اين درصد در سال اول برابر يك درصد (1%) و در پايان سال پنجم حداقل به پنج درصد (5 %) مي رسد.
- برق مصرفي مشمول: ميزان برق مصرفي واحدهاي صنعتي مشمول ضرب در درصد مشمول در هر دوره.
- نيروگاه هاي تجديدپذير كوچك مقياس: نيروگاه هاي تجديدپذير با ظرفيت كمتر يا برابر (3000) كيلو وات.
ماده 2 : واحدهاي صنعتي مشمول موظفند سالانه معادل درصد مشمول از برق مورد نياز خود را از طريق احداث نيروگاه هاي تجديدپذير تأمين نمايند. وزارت نيرو موظف است اطلاع رساني به واحدهاي صنعتي مشمول در خصوص احداث و تأمين برق از نيروگاه هاي تجديدپذير مطابق درصدهاي ذكر شده در قانون را انجام دهد.
تبصره 1: وزارت نيرو موظف است هر ساله نسبت به تهيه فهرست واحدهاي صنعتي مشمول و ارايه آن به كارگروه اقدام نمايد.
تبصره 2: واحدهاي صنعتي مشمول موظفند نيازهاي خود را در سامانه نظام افكار نو (ايده ها) و نيازها (نان) ثبت نمايند.
تبصره 3: وزارتخانه هاي راه و شهرسازي و جهاد كشاورزي موظفند مطابق تشريفات قانوني اراضي مورد نياز اين طرح را براي آن دسته از واحدهاي صنعتي مشمول كه زمين لازم براي اجراي نيروگاه هاي تجديدپذير را در اختيار ندارند، بر اساس اعلام وزارت نيرو و مصوبه كارگروه در اختيار متقاضيان قرار دهند. مالكيت اين اراضي در دوره احداث و بهره برداري در اختيار دولت جمهوري اسلامي ايران باقي مي ماند.
ماده 3: ساتبا موظف است ماهانه تعرفه تجديدپذير را بر مبناي متوسط دو ماهه آخرين صورتحساب هاي تاييد شده سرمايه گذاران محاسبه و به توانير اعلام نمايد.
ماده 4: توانير موظف است در هر دوره ميزان برق تجديدپذير توليدي در نيروگاه هاي تجديدپذير متعلق به واحدهاي صنعتي مشمول را قرائت و از برق مصرفي مشمول كسر نمايد. در صورت كسري توليد برق تجديدپذير مابه التفاوت را با تعرفه تجديدپذير، محاسبه و در قبوض برق واحدهاي صنعتي در رديف جداگانه لحاظ نمايد. در صورتي كه توليد برق تجديدپذير بيشتر از برق مصرفي مشمول باشد، واحد صنعتي مشمول مجاز است كه درخصوص مازاد برق توليد شده به يكي از روش هاي زير منتفع گردد:
- توانير ميزان مازاد برق توليدي تجديدپذير را براي موضوع اين ماده در دوره هاي آتي حداكثر تا يك سال محاسبه مي نمايد.
- مطابق مقررات وزارت نيرو از انتفاع برق مازاد توليدي خود بهره مند گردد. ضوابط مربوط به اين بند يك ماه بعد از ابلاغ اين آيين نامه، توسط ساتبا اطلاع رساني مي گردد.
تبصره 1: صدور قبض مجزا از قبوض مصرفي واحدهاي صنعتي مجاز نيست.
تبصره 2: توانير موظف است تعرفه تجديدپذير موضوع اين ماده را پس از گذشت شش ماه از تاريخ تصويب اين آيين نامه اعمال نمايد.
تبصره 3: چنانچه واحد صنعتي مشمول اقدام به احداث نيروگاه تجديدپذير از طريق قرارداد خريد تضميني برق با ساتبا نمايد، ابتدا برق مصرفي مشمول از انرژي الكتريكي خالص توليدي نيروگاه كم شده و مازاد آن مشمول شرايط قرارداد خريد تضميني است.
تبصره 4: واحدهاي صنعتي مجازند كه نيروگاه هاي تجديدپذير را در نقطه اي خارج از محل استقرار واحد صنعتي و در محل مصرف احداث نمايند. در صورتي كه مالكيت نيروگاه هاي تجديدپذير احداث شده موضوع اين تبصره متعلق به واحدهاي صنعتي فوق باشد، توانير موظف است برق توليدي از اين نيروگاه را براي واحد صنعتي فوق منظور نمايد.
تبصره 5: واحدهاي صنعتي مشمول مي توانند تمام يا بخشي از برق مصرفي مشمول خود را از برق تجديدپذير ارايه شده در بهابازار (بورس) انرژي خريداري نمايند. نحوه اجراي اين تبصره به موجب دستورالعملي كه توسط ساتبا با همكاري معاونت علمي و فناوري رييس جمهور و بورس انرژي ايران تدوين و ابلاغ مي گردد، مشخص مي شود. گواهي هاي توليد برق تجديدپذير كه براي فروش برق توليدي نيروگاه هاي تجديدپذير غيردولتي در بهابازار (بورس) انرژي صادر مي شود، براي نيروگاه هاي تجديدپذير با تجهيزات ساخت داخل، با ضرايب حداكثر دو برابر است. نحوه تعيين ضريب مذكور و شرايط نيروگاه هاي تجديدپذير با تجهيزات ساخت داخل به تصويب كارگروه مي رسد.
تبصره 6: تأمين تمام يا بخشي از برق مصرفي مشمول توسط واحدهاي صنعتي مشمول از طريق قراردادهاي دوجانبه آن ها با توليد كنندگان غيردولتي برق تجديدپذير در چارچوب قوانين و مقررات وزارت نيرو مجاز است.
ماده 5 (اصلاحي 1401/08/15): توانير موظف است با هماهنگي خزانه داري كل كشور تا زمان تعيين شده در تبصره (2) ماده (4) اين آيين نامه نسبت به ايجاد زيرساخت لازم براي تفكيك مبالغ ناشي از اجراي اين آيين نامه از مبدأ پرداخت، اقدام نمايد به گونه اي كه مبالغ دريافتي با رعايت اصل پنجاه و سوم (53) قانون اساسي و تشريفات قانوني به شرح زير به حساب ذي نفعان مربوط واريز گردد:
- به ميزان پنجاه درصد (50%) به حساب درآمد اختصاصي ساتبا نزد خزانه داري كل كشور جهت خريد تضميني برق تجديدپذير براساس قوانين و مقررات مربوط.
- به ميزان بيست و پنج درصد (25%) به حساب معاونت علمي و فناوري رييس جمهور در خزانه داري كل كشور براي حمايت از آزمايشگاه ها، شركت هاي دانش بنيان و شتاب دهنده ها، شركت هاي دانش پايه و واحدهاي فناور مستقر در مراكز رشد، پرديس ها و پارك هاي علم و فناوري و ساير موارد مربوط با توسعه صنايع دانش بنيان مرتبط با انرژي تجديدپذير.
- بيست و پنج درصد (25%) به صندوق نوآوري و شكوفايي براساس قوانين و مقررات مربوط، مطابق با رويه تعيين شده توسط كارگروه به منظور پرداخت تسهيلات كم بهره به بخش خصوصي جهت احداث نيروگاه هاي تجديدپذير كوچك مقياس.
تبصره (اصلاحي 1401/08/15): مادامي كه زيرساخت لازم به منظور واريز مبالغ از مبدا صورت نپذيرفته باشد، خزانه داري كل كشور موظف است بر اساس اعلام وزير نيرو، درصدي از كليه وصول هاي قبوض برق مصرفي مشتركين را به شرح اين ماده به صورت علي الحساب با رعايت قوانين و مقررات مربوط به حساب ذي نفعان واريز نمايد.
ماده 6: كارگروه با هدف نظارت بر حسن اجراي اين آيين نامه و تعيين شرايط اعطاي تسهيلات به طرح هاي توسعه نيروگاه هاي تجديدپذير كوچك مقياس با عضويت نمايندگان معاونت علمي و فناوري رييس جمهور (رييس كارگروه)، وزارت نيرو (ساتبا)، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت علوم، تحقيقات و فناوري تشكيل مي شود.
تبصره 1: دبيرخانه كارگروه در معاونت علمي و فناوري رييس جمهور تشكيل مي گردد.
تبصره 2: با تشخيص كارگروه نمايندگاني از سازمان هاي مربوطه دولتي و بخش خصوصي امكان حضور در جلسه ها را خواهند داشت.
تبصره 3: يكي از معيارهاي اصلي اولويت نيروگاه هاي تجديدپذيركوچك مقياس براي بهره مندي از تسهيلات موضوع اين آيين نامه، استفاده از محصولات و خدمات دانش بنيان و يا محصولات ساخت داخل است.
جهت دانلود فایل قانون ماده 16، بر روی لینک زیر کلیک نمایید.
