پست توزیع برق هوایی
به مجموعه اي از تجهيزات قدرت شامل ترانسفورماتورها، كليدها، ادوات حفاظتي، اندازه گيري و … كه وظيفه تبدیل انرژی الکتریکی فشار متوسط به فشار ضعیف را به عهده دارند، پست برق گویند. در شبکه های توزیع، پست برق به دو صورت پست هوایی و پست زمینی تقسیم می شوند. معمولاً ترانسفورماتورهایی تا ظرفیت KVA 400 (ظرفیت های 25، 50، 100، 125، 160، 200، 250، 315 و 400 کا.و.آ) به صورت هوایی و ترانسفورماتورهایی با ظرفیت KVA 500 به بالا (ظرفیت های 500، 630، 800، 1000، 1250 و 1600 کا.و.آ) به صورت زمینی نصب می شوند.
تجهیزات مورد استفاده در پست های هوایی
ترانسفورماتور:
- جهت تبدیل ولتاژ فشار متوسط به ولتاژ فشار ضعیف از ترانسفورماتور استفاده می شود. در پست های هوایی ترانسفورماتور بر روی دو اصله پایه نصب می شود.
- برای نصب ترانس تا ظرفیت KVA 250، پایههای ترانس میبایست با فاصله 180 سانتیمتر از یکدیگر نصب گردند. همچنین برای نصب ترانسهای با ظرفیت KVA 315 و KVA 400 پایههای ترانس میبایست با فاصله 200 سانتیمتر از یکدیگر نصب گردند.
بهتر است که پس از نصب پایه، یراق آلات مانند کراس آرم، بریس و بازو ال آرم، روی پایه فشار متوسط نصب گردند.
- محل نصب كات اوت و برقگير بايد به گونهاي باشد كه در زمان بهره برداری براي قطع و وصل كات اوت مشكلي وجود نداشته باشد (فاصله کات اوت فیوز از سکوی ترانس باید حدود 260 سانتی متر باشد).
- سکوی ترانس بایستی کاملاً نسبت به سطح افق تراز نصب شود.
- ارتفاع سکوی ترانسفورماتور از سطح زمین باید بین 5 تا 35/6 متر باشد.
- ترانسفورماتور قبل از برقداری، حداقل 24 ساعت در حالت سکون باشد.
-
ترانسفورماتور
تابلوهای توزیع زیر ترانسی:
این تابلو در زیر ترانسفورماتور نصب و به صورت فلزی یا کامپوزیت ساخته می شوند و شامل موارد ذیل می باشد.
- کلید اتوماتیک: به منظور حفاظت در برابر اضافه بار و جریان اتصال کوتاه از فیوز، کلید فیوز و کلیدهای اتوماتیک استفاده می گردد.
- کلید فیوز
- کنتور روشنایی معابر
- ساعت نجومی
- کلید مینیاتوری
- کنتاکتور
- فیوز
- شمش مسی
فیدرهای فشار ضعیف خروجی از پست هوایی، از این تابلو به سمت مصرف کننده ها خارج می شوند. در سال های گذشته در شبکه های توزیع از تابلوهای فلزی استفاده شده است. با توجه به معایب تابلوهای فلزی از قبیل عایق نبودن بدنه، خوردگی بدنه در شرایط آب و هوایی مرطوب و …، در سالیان اخیر تابلوهای برق کامپوزیتی جایگزین تابلوهای فلزی گردید.
از مزایای تابلو توزیع کامپوزیتی نسبت به نمونه فلزی می توان به موارد ذیل اشاره نمود.
- خاصیت ضد خوردگی: در شرایط جوی بد مانند رطوبت بالا و باران های اسیدی زنگ نمی زند. با توجه به خواص ذاتي مواد سازنده این تابلو، طول عمر مفيد اين تابلوها در بدترين شرايط جوي و با رطوبت بالا بيشتر از 40 سال مي باشد و پس از آن با انجام تعميرات مختصر و حتي اعمال رنگ آميزي مي توان از تابلو براي يك دوره ديگر استفاده نمود.
- نیاز به رنگ آمیزی، آبکاری و عایق کاری ندارد.
- عایق الکتریکی است (عدم نیاز به ارت و حذف هزینه های مربوط به آن)
- ضد اشعه فرابنفش خورشید
- وزن مخصوص آن 4 برابر از آهن کمتر است.
- امکان سوراخکاری آسان
- تعمیرات و نگهداری کم هزینه و عمر زیادتر نسبت به فلزات
- استحکام مکانیکی بالا: با توجه به اينكه نزديك به يك سوم وزن بدنه تابلوهاي كامپوزيتي ساخته شده را الياف شيشه تشكيل مي دهد، استحكام مكانيكي ويژه اين تابلوها تا 5/2 برابر بيشتر از تابلوهاي بدنه فلزي است.
- مقاوم در برابر آتش: به دليل دارا بودن تركيبات هيدروكسيد آلومينيوم در مواد اوليه، در صورت مجاورت با شعله آتش تركيب مذكور به عنوان خاموش كننده آتش عمل كرده و مانع گسترش آتش مي شود.
در بعضی از شهرها از جمله اهواز جهت جلوگیری از سرقت کابل های رابط ترانس به تابلو، تابلو کامپوزیتی در زیر ترانس و به صورت هوایی نصب شده است. در اینصورت جهت قطع و وصل نمودن کلید تابلو، می بایست از بالابر استفاده نمود.
کات اوت:
کات اوت یکی از تجهیزات قطع و وصل کننده خطوط فشار متوسط می باشد که به دو صورت تیغه ای و یا فیوزی در شبکه های هوایی نصب می شود. کات اوت تیغه ای تنها برای قطع و وصل کردن فیدر مورد استفاده قرار می گیرد. نوع فیوزی آن علاوه بر نقش قطع و وصل کنندگی، یک عنصر حفاظتی نیز به شمار می رود و هنگامیکه جریان عبوری از مقدار تعریف شده برای دوره زمانی مشخص تجاوز نماید، بخش از فیوز ذوب شده و مدار قطع می گردد.
برقگیر:
برقگیر وسیله ای است که ترانس را در برابر اضافه ولتاژ ناشی از رعد و برق و یا اضافه ولتاژ های ناشی از سوئیچینگ محافظت می کند. زمانیکه یک ولتاژ بالاتر از ولتاژ حالت عادی خط به وجود آید، برقگیر فوراً اضافه ولتاژ را توسط سیستم ارت، به زمین منتقل می کند.
